Han van der Horst: Column 13-02-2019 Tredmolen
Zijn Uw kinderen nog wezen demonstreren in Den Haag, verleden week donderdag? Lieve dames, beste heren. Of heb je zelf meegelopen? Het is niet te berekenen hoeveel van de meer dan tienduizend milieustakers uit onze streek kwamen. Dat blijft een kwestie van gissen. Toch is het voor ons interessant om een paar conclusies te trekken uit die manifestatie.
Wij zijn op het gebied van demonstraties niet zoveel meer gewend, de laatste jaren. De mensen hebben over het algemeen geen spandoek meer nodig om hun onvrede over iets tot uiting te brengen. Ze gebruiken daarvoor de sociale media. Je hoort dan dat Twitter was ontploft of zo. Toch zijn er de laatste maanden weer wat straatmanifestaties geweest. In Den Haag en Rotterdam probeerden activisten een Nederlandse versie op touw te zetten van de gele hesjesbeweging. Erg succesvol was die niet. De kracht van de Franse gele hesjes is het feit dat ze op de een of andere manier elke politieke stroming weten te ontwijken. Hier was het duidelijk een opzetje van wat ik maar de vrienden van Pim zou willen noemen, de mensen die ook nog elk jaar komen opdagen als zijn dood bij het Fortuynmonument en het Schielandhuis in Rotterdam herdacht worden. Zij kaapten het gele hesje en knoopten er hun bekende eisen aan vast: tegen de klimaatkolder, tegen Marrakesh voor het Nederland van weleer. En dan zag je bijvoorbeeld op de Erasmusbrug een groep middelbare chagrijnige mannen sjokken terwijl zij het lied ¨Vijftien miljoen mensen¨ zongen alsof het een psalm was in een kerk van de Gereformeerde Gemeente. Ondanks de optimistische tekst van het lied is het toch een soort wandelmars van de verongelijktheid, van de rancune, van het nurkse levensgemoed.
Hoe anders was de klimaatmars van afgelopen donderdag. De scholieren stelden een zeer ernstig probleem aan de orde, maar ze deden dat met grote vrolijkheid. Het was geen samengebalde verbittering op het Malieveld. Het was vrolijkheid en hoop. Het was creativiteit. Het was vrijheid en levensvreugde. Heel wat pubers hadden spandoeken en demonstratieborden gemaakt met een uiterst dubbelzinnige inhoud. Ik weet niet of het U ook is opgevallen, beste mensen, maar die werden vrijwel uitsluitend gedragen door meiden. Zij waren het die uitblonken in de seksuele toespelingen, niet de jongens. Hieruit blijkt dat bij de jongste generaties de emancipatie van de vrouw vastere voet dan ooit heeft gekregen. Ook op dit punt hebben vrouwen, die altijd met harde hand bescheidenheid is bijgebracht, het initiatief genomen. Ze zijn zelfbewust. Zij laten zich niet in de luren leggen. Zij maken zelf hun keuze. De onafhankelijkheid spatte van hun gezichten af.
Van zulke krachtige schouders is de kritiek dan ook afgegleden. Mensen die begonnen te zeuren over het feit dat veel kinderen een hamburgertje gingen halen of die zeiden dat ze toch ook met het vliegtuig met vakantie waren geweest, en dat zij toch ook op zaterdag hadden kunnen demonstreren en dat het gewoon spijbelen was, die kwalificeerden zichzelf. Die schaarden zich als het ware mentaal bij het chagrijn dat op zaterdag in gele hesjes de Erasmusbrug af sjokt.
De demonstratie van middelbare scholieren voor een actief klimaatbeleid vervult mij dan ook met levenslust. Ik word er vrolijk van. En ik denk, meneer, mevrouw, dat dit ook voor U geldt. Ze hebben ons een injectie levenskracht gegeven en die was best nodig, gewend als wij zijn aan de dagelijkse tredmolen van het bestaan.