Column Han van der Horst – Woonstrijd in een hete herfst
Ha mensen, de beroemde Engelse historicus A.J.P. Taylor heeft eens gezegd dat je op moest passen met voorspellingen, vooral als het de toekomst betreft. Of woorden van gelijke strekking. Toch ga ik die waarschuwing vandaag in de wind slaan. Er is vorige week in Dordrecht iets voorgevallen wat je vaker gaat zien.
Tegenwoordig krijgen huurders vaak een contract voor bepaalde tijd. Daardoor ontberen zij huurbescherming. Ze kunnen na afloop van die periode gewoon worden uitgezet. Dat overkwam de bewoner van een appartement op de Noordendijk. Hij had geen alternatief en hij liet zich niet zomaar op straat zetten. Dat ging, aldus het dagblad De Dortenaar met een heleboel commotie en trammelant gepaard. De bond Precaire Woonvormen hield voor de deur een demonstratie met grote spandoeken. ¨Vecht, vecht, vecht, wonen is een recht¨, riep een twaalftal actievoerders. Zij voegden de daad niet bij het woord zodat de uitzetting zonder geweld plaats vond maar het was wel kantje boord.
Mijn voorspelling: dit gaan we vaker zien, vooral als in de herfst de eindafrekeningen van de energiemaatschappij binnen komen. Die gaan veel mensen in grote problemen brengen. Wij hebben nu met zijn allen een beetje de neiging onze ogen te sluiten voor de gevolgen van de energiecrisis voor ons allemaal persoonlijk tenzij we nu al midscheeps getroffen worden zoals tuinders voor wie het niet meer rendabel is met deze gasprijzen hun bedrijf voort te zetten.
Veel gezinnen zullen door de torenhoge energierekening in een situatie komen die als twee druppels water lijkt op wat de slachtoffers van het toeslagenschandaal overkwam. Eén schuldeiser haalt je bankrekening leeg zodat je ook aan andere verplichtingen – zorgverzekering, huur, onroerend goed belasting, waterschapsheffing – niet meer kunt voldoen. Je schuld schiet de hoogte in door de boetes die op wanbetaling volgen en al gauw zit je in een moeras waar je niet meer uitkomt tenzij middels schuldhulpverlening maar daar vliegen de wachttijden ook de pan uit. Bovendien heb je kans in de handen te vallen van charlatans die het alleen maar erger voor je maken. Rond schuldenaren bestaat een heel bedrijfsleven dat van innen en veren plukken van kikkers een goed betaald beroep heeft gemaakt.
Is het gebeuren op de Noordendijk in Dordrecht de kanarie in de kolenmijn? Gaan wanhopige mensen zich straks gezamenlijk verzetten tegen deurwaarders die beslag komen leggen of uitzetten, ook als zij door de politie worden ondersteund? Tijdens de kredietcrisis van een jaar of tien geleden kregen heel veel Spanjaarden met huisuitzetting te maken. Velen lieten dat niet zomaar gebeuren. Belde de deurwaarder aan, bleken alle kamers van het huis vol te staan met buurtbewoners die geen stap verzetten en alleen al door hun aanwezigheid de uitzetting verhinderden. Er werden hele organisaties opgezet om het personeel van incassobureaus en deurwaarderskantoren de voet dwars te zetten, vaak heel erg letterlijk. Alle deelnemers wisten: wat de buurman nu overkomt, staat mij morgen misschien te wachten. Uit deze basisbeweging van mensen die hun woonrecht beschermden tegen de staat – althans zo zagen zij het zelf – uit deze basisbeweging is de politieke partij Podemos voortgekomen. Dat is Spaans voor yes we can zonder dat yes. En de leden van die basisbeweging noemen zich indignados, de verontwaardigden. Podemos heeft nu 71 zetels in het Spaanse parlement. En ze trad toe tot de regeringscoalitie van de sociaaldemocratische premier Sánchez.
Een hete herfst en mensen die door externe omstandigheden in de schuld zijn geraakt, het niet niet meer nemen. En in verzet gaan. Dat zou best kunnen. Maar ik herhaal nog eens wat A.J.P. Taylor zei: ¨Pas op met voorspellingen, vooral als het de toekomst betreft. Voor hetzelfde geld kiest iedereen voor berusting. Dan vinden de mensen troost in dit lied van Cornelio Reyna: de hoop van de armen (765) La Esperanza De Los Pobres – YouTube . Wij zijn gelukkiger dan de rijken. Ons erfgoed is de levensstrijd, alleen maar hoop en de zegen van God. Cornelio Reyna