Column Han van der Horst – Oudjes
Dappere luisteraars in de beslotenheid van jullie huizen, zoals het er nu naar uit ziet, is het coronavirus vooral gevaarlijk voor mensen met geringe weerstand. Dat zijn ouderen en mensen met een of andere – meestal chronische kwaal. We zijn snel gewend geraakt aan de term ¨onderliggend lijden¨. Dat is voor een gezond persoon in de kracht van zijn of haar leven een woord dat opluchting brengt. Anderen maakt het bang: zij zijn straks het haasje. Zij stellen zich al voor hoe het RIVM hun naam op de lijst van overledenen plaatst om het dodental van de dag uit te kunnen rekenen. Er waren weer veel hoogbejaarden bij, zegt de nieuwslezer dan en de jongste was 63. U kunt vader en moeder, opa en oma niet meer bezoeken want de dood voegt zich bij het gezelschap. Of anders reikt U hen een naald aan. Ze moeten maar zien door het oog van die naald te kruipen. Anders volgt een begrafenis zonder publiek.
Bij dit alles ergert mij zeer de manier waarop vaak over ouderen wordt gesproken in deze tijd van crisis. We horen weer de uitdrukking ¨onze oudjes¨. Wij moeten onze oudjes beschermen. Onze oudjes als in dat cliché van racisten: ¨Onze oudjes liggen in een poepluier terwijl die asielzoekers villa´s in Mijnsherenland krijgen¨. Of: ¨De glunderende oudjes lieten zich na het vertrek van Sinterklaas de erwtensoep goed smaken¨. Als Corona niet eerder een bezoek brengt, vier ik op 19 mei mijn eenenzeventigste verjaardag. Ik wil jullie iets vertellen. Wij senioren zijn niet achterlijk. Wij senioren zijn misschien wel ziek en misselijk maar zeker niet zwak. Je hoort veel klagen over het bittere lot dat de bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen heeft getroffen. De deur zit op slot en ze krijgen geen bezoek van buiten meer. Dat is inderdaad verre van leuk. Toch: de meeste senioren begrijpen heel goed dat ze onverhoeds en van de ene dag op de andere in een situatie zijn gekomen die heel erg lijkt op de oorlog van 1940-1945. Er wordt natuurlijk niet gevochten maar er bestaan duidelijke parallellen met de noodsituatie van toen. Dat wéten we als senioren. Alleen de alleroudsten onder ons hebben er nog persoonlijke herinneringen aan maar anders hebben onze vader en moeder er in geuren en kleuren over verteld als wij aan tafel ons bordje niet leeg wilden eten. Nogmaals: we zijn niet achterlijk. We weten wat er aan de hand is. Wij hebben de kracht om dit te dragen. We zijn dankbaar voor solidariteit maar we kunnen het heel goed zonder al die meewarigheid stellen. We willen serieus genomen worden en niet beklaagd als onmondige kinderen. De meeste senioren weten beter dan leden van de jongere generaties wat omgaan met verlies betekent. Tot voor twee weken was een wezenlijk onderdeel van ons leven het bezoek aan begrafenissen en crematies. Ik ben de afgelopen jaren zo vaak op de Schiedamse begraafplaats Beukenhof geweest dat ze daar in de condoleancezaal mijn bestelling al kennen. Ik ben – de heer behoede mij – daar stamgast geworden. Er bestaat bovendien een bijna vergeten spreekwoord dat ik bij dezen uit de mottenballen haal: je krijgt kracht naar kruis. En de weinigen onder ons die nog digibeet zijn, kunnen heel goed de telefoon gebruiken.
Wij senioren beseffen net zo goed als alle andere Nederlanders wat nu onze burgerplicht is: afstand houden maar elkaar niet vergeten. Wij zijn net zo goed als ieder ander in staat het offer te brengen dat de samenleving nu van ons vraagt. We beseffen bovendien maar al te goed dat dit de enige manier is om onze huid te redden. Wij weten precies waarom juist wij er alles aan moeten doen om corona buiten onze deur te houden. We zijn geen oudjes. We zijn oud. En we weten wat er aan de hand is.
Ik zal nog eens wat zeggen: wij zijn er trots op dat we oud zijn. We gaan dit dragen.
En voor degenen onder ons die het seniorenuurtje in de supermarkt gebruiken om al het WC-papier weg te graaien: daar moet hetzelfde mee gebeuren als met de bezoekers van de tequila-party in Paramaribo. U weet allemaal wat zij van Danielle Veira van de Surinaamse veiligheidsdienst te horen kregen. Bedenk zelf wat jouw tequila-party is en knoop dit in je oren: https://youtu.be/fuX1zD49VlI