Voor dit soort verschijnselen hebben de Engelsen een uitdrukking: de kanarie in de kolenmijn. In vroeger dagen namen mijnwerkers kooitjes mee met daarin een vogeltje die ze aan het plafond van de ondergrondse gangen hingen. Legden die beestjes het loodje, dan betekende dat wegwezen: ze waren gestikt in het hoogst ontplofbare mijngas. Een kanarie in de kolenmijn betekent dan ook een teken van dreigend groot gevaar. De overschotten bij de landbouw wijzen erop dat de zo zorgvuldig opgebouwde handelskanalen van Europa in het ongerede zijn geraakt, serieus in het ongerede. Dat fnuikt niet alleen de export maar ook de import. Er beginnen zich ontwikkelingen voor te doen die onze manier van leven rechtstreeks bedreigen. Denk niet dat het bij een forse economische krimp en een grote werkloosheid blijft, er is veel meer aan de hand.
Een andere kanarie in de kolenmijn is wat er verleden week in Rotterdam Zuid gebeurde, meer precies in het legendarische tuindorp Vreewijk gebeurde. Daar sloten Daan en Mirjam Kint voorgoed hun restaurant RoseMarijn, dat de meeste mensen kennen onder de oude naam het Witte Paard. Twintig jaar hadden ze hun ziel en hun zaligheid erin gelegd. Alles ging goed. Behalve een restaurantgedeelte was er in het Witte Paard ook een expositieruimte en een toneelzaal. Het had zich ontwikkeld tot de huiskamer van Tuindorp Vreewijk. Nogmaals: twintig jaar je ziel en je zaligheid erin gelegd. Dan word je in acht weken de nek omgedraaid. Want dat is natuurlijk wel het effect van de corona maatregelen op heel veel bedrijven in Nederland. Met nieuwjaar konden meneer en mevrouw Kint geen moment bevroeden, dat het binnen een half jaar definitief voorbij zou zijn met hun levenswerk.Zij ondervinden gelukkig veel morele steun uit de buurt. En er schijnt zelfs gedacht te worden aan crowd funding om het bedrijf toch een nieuwe kans te geven. Dat is dan weer een mooi aspect van deze tijd. Maar van applaus kun je niet eten.
Het zijn allemaal kleine voorbeelden die ik vanavond geef. U hoeft niet zo heel scherp in de rondte te kijken, meneer, mevrouw, of U vindt bij u in de straat of zeker in de gemeente vergelijkbare, drama´s op zakformaat, die niettemin voor de getroffenen en hun omgeving een alomvattende tragedie betekenen. Dat zijn stuk voor stuk gestikte kanaries in de kolenmijn, voorboden van de explosies die ons allemaal te wachten staan. Nou ga maar weer lekker slapen, wil ik zeggen.