Column Han van der Horst – Biesheuvel
Lieve mensen, het is natuurlijk geen verdienste als je in dezelfde buurt bent opgegroeid als een van Nederlands grootste schrijvers maar leuk is het wel. Daarom wijd ik mijn hele verhaal als Maarten Biesheuvel die net als ik uit het Westen van Schiedam kom. We zijn elkaar nooit tegen het lijf gelopen want Meneer Biesheuvel is tien jaar ouder dan ik. Toen hij zeventien was ging ik net naar de tweede klas van de lagere school. Ik droomde van wat Biesheuvel deed, althans daar schrijft hij over in zijn eerste boek ¨In de Bovenkooi¨. Hij ging naar zee. Ik niet. Ik schrok terug voor de wiskunde op de zeevaartschool. Zo werd ik een halve archiefrat.
Afgelopen donderdagavond vierden wij in de bibliotheek van Schiedam de tachtigste verjaardag van de grote schrijver. Hans Croiset zou een paar treffende verhalen van hem voorlezen, onderbroken door optredens van Petra de Ridder, die liederen van Schubert zong. Dat vindt Biesheuvel mooi.
Er lag een schaduw van verdriet over de feestelijkheden. Het feest was een idee van zijn vrouw Eva. Het huwelijk tussen Eva en Maarten, dat is een van de grote liefdesgeschiedenissen uit de Nederlandse historie. Ze kwamen elkaar voor het eerst tegen op de middelbare school. Ze zijn elkaar daarna nooit meer uit het oog verloren. Het idee om die verjaardag eens lekker in Schiedam te vieren, kwam van Eva en de bibliotheek pikte het vol enthousiasme op.
Een paar maanden terug echter is Eva plotseling overleden. Nu staat Maarten Biesheuvel er alleen voor. Hij mist de steun van Eva. Wie wel eens verhalen van hem heeft gelezen, weet hoe noodzakelijk het is dat iemand hem helpt op koers te blijven. Anders nemen zijn angsten en wanen het definitief over.
Maar het zijn diezelfde angsten en wanen die ons zijn boeken hebben overgeleverd. Zijn verhalen, zijn anecdotes, zijn bespiegelingen behoren tot het beste en het meest ontroerende wat in de twintigste eeuw geschreven is. Dat zult U merken als U iets van hem oppakt. Wees niet bang dat U in een ellenlange roman verzeild raakt, waarin U langzaam maar zeker Uw richtinggevoel verliest. Maarten Biesheuvel is de meester op de korte baan en de kampioen van het korte verhaal. Dat U bij de keel grijpt, dat U stof tot nadenken geeft. Dat Uw eigen overtuigingen op losse schroeven zet waarna U er juist weer houvast aan ontleent. Ik weet: het klinkt raar en dat is wel zo.
En daarom vierden wij in Schiedam de verjaardag van Biesheuvel. Het was tot op het laatst de vraag of hij de kracht zou vinden vanuit zijn woonplaats leiden naar zijn geboortestad Schiedam te komen. Iemand als Biesheuvel moet dan veel overwinnen want alles buiten zijn woonkamer is het hol van de leeuw. Maar hij deed het. Hij bleef verdomd overeind. Hij kwam. Hij zat op de eerste rij te luisteren naar Hans Croiset die bij het voorlezen zijn tranen soms niet kon bedwingen. En dan weer last kreeg van de slappe lach. Biesheuvel luisterde vol belangstelling. Hij was broos. Wat was die man broos geworden.
En naderhand werd het heel gezellig en laat. En ik ben trots dat ik in dezelfde buurt als Maarten Biesheuvel geboren ben. Ook al was het verleden week donderdag de eerste keer dat ik hem in levenden lijve zag. Tijdens de borrel stapte ik op hem af om iets te zeggen waar ik de hele tijd al aan zat te denken. Vroeger kregen wij op het werk het maandblad van het Academisch Ziekenhuis van Leiden en daar schreef Biesheuvel altijd een prachtig stuk in. Ik schudde hem de hand. ¨Ik ben in de Lidwinastraat geboren¨, zei ik. Hij keek mij verbijsterd aan. ¨Maar dat wil ik niet zeggen¨, ging ik verder. ¨Ik wil wat anders vertellen. Vroeger kregen wij op het werk altijd het maandblad van het Academisch Ziekenhuis en als het nieuwe nummer kwam, dan las ik meteen Uw stuk¨.
¨Dank U wel¨, zei Biesheuvel.