Column Giel van Strien – De stilte van de ander
Begin dit jaar zag auteur Abdelkader Benali zich genoodzaakt om zich terug te trekken voor de 4 mei-lezing die hij zou houden. Oorlogsverslaggever Harald Doornbos had Benali in Beiroet ontmoet tijdens de eerste dagen van de oorlog tussen Israël en Hezbollah in 2006 en enkele pikante uitspraken van hem opgetekend. Zo beklaagde Benali zich er over dat er zoveel Joden in Amsterdam-Zuid wonen. Benali zei over die ontmoeting: “Er was oorlog, er waren bombardementen en we lagen op de grond, ik drink een wijntje. We bliezen stoom af tijdens die borrel. Ik zei het in een dronken bui. Het was zwarte humor, ironie en meligheid, achteraf gezien misplaatst.”
Toen ik halverwege de jaren ’90 met Passionate Magazine startte belde steevast één van de redacteuren mij de ochtend na een rijkelijk met drank opgeluisterde redactievergadering op, met de vraag: “Giel, ik heb toch niks verkeerd gezegd?” Nee hoor, antwoordde ik dan net zo vaak. Dat wil zeggen, ik had meestal geen idee meer wat hij had gezegd en dus kon hij ook nooit iets verkeerd gezegd hebben. Hoeveel mensen hebben zich ooit in dezelfde situatie als Benali bevonden? Ik denk hele volksstammen. Alleen was er in die gevallen geen sensatiebeluste journalist bij. Dat maakt Benali’s uitspraken niet minder verwerpelijk, maar wel menselijker. En waarom mocht hij niet die fout maken, er spijt van betuigen en met de context van de uitspraken het Nationaal Comité 4 en 5 mei de gelegenheid geven moed te tonen en een punt achter het incident uit 2006 te zetten? Benali had zich er in ieder geval niet achter verschuild dat hij het zich verkeerd herinnerd had.
Per 1 juni zal de voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei, Gerdi Verbeet, opgevolgd worden door Wim van de Donk, oud-commissaris van de Koningin en Koning in Noord-Brabant. De vereniging van Sinti, Roma en Woonwagenbewoners Nederland heeft nu in een open brief aan de koning, premier Rutte, Tweede Kamer en het Comité 4 en 5 mei gevraagd deze benoeming niet door te laten gaan. Van der Donk heeft zich volgens de vereniging in 2018 tijdens een lustrumprogramma discriminerend uitgelaten over deze minderheden. Verenigingsvoorzitter Sabina Achterbergh ging na afloop van dit programma in gesprek met Van der Donk. Volgens haar gaf hij aan last te hebben van de woonwagengemeenschap en zouden de groepen al 200 jaar voor overlast zorgen in Nederland.
Van de Donk ontkent deze uitspraken: “Er worden mij dingen in de mond gelegd. Dat van die tweehonderd jaar en groepen heb ik niet gezegd. Daarmee beschuldigt hij feitelijk Sabina Achterbergh van liegen. Dat is nogal een bijzondere situatie: de kersverse voorzitter van het onkreukbare Nationaal Comité van 4 en 5 mei beschuldigt de voorzitter van de vereniging van Roma, Sinti en woonwagenbewoners, die opkomt voor de nagedachtenis van hun familieleden die net als heel veel Joden, omgekomen zijn tijdens de Holocaust.
Ik denk dat Benali hier een heel goede toespraak aan zou kunnen wijden. De titel heeft hij al.