Column Han van der Horst – Papendrecht
Hallo, lieve luisteraars bij de centrale verwarming. Wie zullen wij in deze ijs- en ijskoude week in ieder geval op een warm zitvlak trakteren? Ja, dat is het gemeentebestuur van Papendrecht. Nu U dit hoort, zit U meteen op het vinkentouw. Waaraan verdient Papendrecht het om in de late avond van katoen te krijgen? Dat zal ik U uitleggen. Omdat het een pars pro toto is, een onderdeel van het geheel. Omdat wat de Papendrechters overkomt, waarschijnlijk ook Uw voorland is. Omdat ik een alarm wil geven aan alle burgers en alle gemeentebestuurders in Zuid-Holland Zuid. En waar dit geluid maar gehoord wordt.
Papendrecht is een voormalig landbouwdorp, dat dankzij de industrialisering aan de randen van de Alblasserwaard is uitgegroeid tot een gemeente met bijna 33000 inwoners. Het maakt deel uit van de Dortse agglomeratie.
Voor historisch schoon moet je er niet wezen. Papendrecht heeft slechts 2 inschrijvingen in het register Rijksmonumenten, waarvan één terp. De bevolking is ontevreden met de landelijke politiek want de lokale Partij Algemeen Belang bezet 9 van de 23 zetels en Onafhankelijk Papendrecht 2. In het College maakt de Partij Algemeen Belang de dienst uit. CDA en ChristenUnie leveren elk een wethouder. Ze hebben net als hun collega’s in heel Nederland veel hoofdbrekens. Dat komt omdat gemeentes over het algemeen met geldgebrek zitten. Het kabinet Rutte 2 heeft ze er een groot aantal taken bij gegeven, bijvoorbeeld in het kader van de jeugdzorg, maar daar stond geen afdoende financiering tegenover. Op het Binnenhof meende men immers dat de gemeente – lekker dicht bij de burgers door het leveren van maatwerk een stuk goedkoper uit zou zijn. Daar nam men vast een voorschot op. Dit is een belangrijke achtergrond voor de verhogingen van de gemeentelijke belastingen waar U de laatste jaren steeds weer op wordt getrakteerd: Rutte betaalt de rekening niet meer. U bent nu aan de beurt. De corona pandemie heeft de colleges van burgemeester en wethouders nog eens extra op kosten gejaagd. Zware bezuinigingen kunnen dan niet uitblijven want een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken. Rutte geeft nog steeds in hogen mate niet thuis.
De gemeente Papendrecht komet bij gelijkblijvend beleid in 2026 zes miljoen euro te kort. Het Collegeis dan ook begonnen de hand op de knip te leggen en niet zo misselijk ook. Feilloos wisten de wethouders daarbij posten te vinden die de kwaliteit van het leven uitmaken. Zo verliest de gemeentelijke bibliotheek twee van de dik vijf en een halve ton subsidie. Ook op de Welzijnsorganisatie Sterk Papendrecht wordt bezuinigd, zij het minder drastisch. Van de 1,8 miljoen euro gaan er 150.000 af. In Papendrecht vreest men nu dat de buurtbemiddeling en het sociale raadswerk zullen sneuvelen. Zo zijn er nog een aantal instanties die zullen moeten bloeden: van de lokale omroep tot een speeltuin en een stichting die elk jaar rond de kerstdagen een ijsbaan aanlegt. “Er bestaan geen heilige huisjes”, zegt het college ferm om daarmee de vergrauwing van het dagelijks leven in Papendrecht te onderbouwen.
En dat vind ik nu het trieste, dat er geen heilige huisjes meer zijn. Te vrezen valt dat heel wat gemeentebesturen precies zo gaan reageren. En dat terwijl we heilige huisjes in de gemeentebegroting meer dan ooit nodig hebben. We beleven zware tijden en die zijn nog lang niet voorbij zelfs als het meevalt met de vaccinaties en de daaropvolgende aanpassingen van het virus. We hebben met zijn allen forse economische en psychologische klappen opgelopen. Dit gaat ons niet in onze koude kleren zitten. De zware tijden zijn nog niet voorbij en dan hebben we met ons allen juist lichtpuntjes nodig. Neem zo’n bibliotheek. Dat is een wezenlijke ontmoetingsplek. Die zal in ieder geval buitengewoon nuttig zijn voor alle scholieren die hun corona-achterstand willen inlopen. Tegelijk is het een bron van kennis en beschaving. Daar moet je misschien juist niet op bezuinigen. Net zoals een krachtige welzijnsorganisatie nodig is als de economische crisis toeslaat en de rekeningen niet meer kunnen worden opgeschoven. Toch zijn het juist deze heilige huisjes die gemeentebestuurders in geldnood met de voorhamer op af gaan. Misschien moeten ze dat ditmaal in deze bijzondere jaren eens n i e t doen. Papendrecht geeft het foutje voorbeeld.