Column Han van der Horst – Han steunt Beter voor Dordt
Beluister hier de column 
Lieve mensen, we zitten middenin de tweede grote coronacrisis van dit jaar. Dat hoef ik U niet te vertellen. De overheid legt ons daarom beperkingen op en er zit vast nog wel het een en ander in het vat. De vraag is nu: wie gaat daarover? Wie vaardigt al die maatregelen uit. Vooralsnog zijn dat de nationale overheid en de voorzitters van de veiligheidsregio’s, altijd de burgemeester van een centrale gemeente zoals Rotterdam of Dordrecht. Soms treffen gemeentes extra maatregelen. Zo heeft burgemeester Lamers van Schiedam de Maasboulevard daar tussen tien uur ‘s-avonds en de vroege ochtend verboden terrein verklaard omdat het een verzamelpunt was geworden van jongeren. Die dreven de spot met de anderhalve meter maatregel vandaar.
De partij Beter voor Dordt wil dat gemeenteraden voortaan bij zulke beslissingen worden betrokken. Dat vindt ze een kwestie van democratie.
Dat is Beter voor Dordt op stevige kritiek komen te staan. In AD de Dortenaar breekt Kees Thies de staf over deze lokale partij. Volgens hem moeten raadsleden zich juist niet met coronamaatregelen bemoeien. Ze hebben er immers geen verstand van. Thies schrijft: “Waarom ik dat vind? Omdat besluitvorming in deze crisis nooit en te nimmer onderhevig mag zijn aan opvattingen van leken en al helemáál niet an de opvattingen van leken met een politieke kleur (welke dan ook) en dientengevolg een soms jengelende achterban in het kielzog”. Hij houdt vertrouwen in wat hij noemt “een regionaal beleidsteam varende onder de vlag van der veiligheidsregio”.
Ik ben het daar niet mee eens. Alsof die beleidsteams van de veiligheidsregio wel genoeg kennis in huis hebben om automatisch de juiste beslissingen te nemen. Zij zijn net zo goed leken als de gemeenteraadsleden.
Kijk, als ze je de mond willen snoeren over corona, dan zeggen ze: “Nederland telt 17 miljoen virologen”. Het is natuurlijk een dooddoener maar het getuigt tegelijk van onkunde over waar een viroloog verstand van heeft: over aard en gedrag van virussen. Virologen en artsen samen hebben verstand van medisch handelen. En van preventie. Aangezien er tegen het covid-19 virus geen kruid gewassen is, hebben we alleen maar het beginsel “voorkomen is beter dan genezen”. Virologen en medici komen vervolgens met het volgende advies: betracht hygiene, was je handen en houd afstand tot elkaar zodat het virus geen kans krijgt om van de ene mens op de ander over te springen.
Hoe je dat in een dichtbevolkte en ingewikkelde samenleving voor elkaar krijgt, is een andere zaak. Daar hebben medici en virologen niet meer verstand van dan U en ik. Je hebt daar andere deskundigen voor nodig: sociologen en antropologen bijvoorbeeld die weten hoe mensen in groepen functioneren, communicatie- en reclame-experts die weten hoe je mensen massaal beïnvloedt. Grosso modo komt het erop neer dat je met een mix van overreding en strafbedreiging er naar moet streven dat de mensen zich zoveel mogelijk op veilige afstand van elkaar bewegen. En dat ze aan hygiëne doen.
Tegelijk is een ding duidelijk: dit is een bestuurlijke, dit is een politieke kwestie. De politieke ambtsdragers moeten, geadviseerd door de juiste deskundigen, effectieve maatregelen uitdokteren. Zij dragen de verantwoordelijkheid, niet de adviseurs.
Politiek betekent keuzes maken. In een democratie spelen volksvertegenwoordigers daarbij een centrale rol. Uiteraard dienen ze dan te beschikken over dezelfde achtergrondinformatie als burgemeesters, wethouders en ministers. Zo althans werkt het in een democratie. Het is dus helemaal niet zo gek dat de partij Beter voor Dordt de inbreng van gemeenteraden in het coronabeleid wil vergroten. We moeten daar niet te huiverig voor zijn. En ook niet voor iets wat ze in Engeland noemen the wisdom of the crowd, het collectieve gezonde verstand van de grote massa. Je kunt op en aanmerkingen van de burgers niet a priori afdoen als de uitingen van een jengelende achterban. Is daar geen tijd voor? Je kunt een raad of een raadscommissie altijd op stel en sprong voor een spoedvergadering optrommelen.
Juist in deze crisis hebben we een volledig functionerende democratie nodig. Anders wacht ons wantrouwen en chaos. En met deze gedachte, lieve mensen, zend ik U naar uw legersteden.