Lieve mensen, wij genieten in Nederland het voorrecht een vrij welwillende overheid te hebben. Ik ken iemand uit een ander werelddeel die al veertig jaar in onze streek woont en het nog steeds exotisch noemt dat je aan een loket van de gemeente in het algemeen wordt geholpen en niet tegengewerkt. Politie-agenten verlangen geen fooi en ze rekenen na hun bestelling in het shoarmahuis ook af. Tenminste, daar ga ik van uit. Je hoeft in het ziekenhuis de verpleegsters en de dokters niets in de hand te stoppen om een behoorlijke behandeling te krijgen.
Toch kan de Nederlandse overheid buitengewoon harteloos en onderdrukkend zijn. Kijk maar naar wat die arme man in Oss overkomen is. Burgemeester Wobine Buijs verbande hem uit de gemeente omdat hij door criminelen werd bedreigd. Dat bracht dan andere Ossenaren ook in gevaar. Waarom bedreigden die criminelen hem? Hij had de politie een tip gegeven waardoor ze ernstig in hun belangen werden geschaad.
Wat heeft Wobine Buijs met burgemeester Aboutaleb van Rotterdam gemeen? Ze zijn allebei door de lezers van het blad Binnenlands Bestuur gekozen tot lokale bestuurder van het jaar. En ze zijn allebei de hoogst geplaatste in een ambtelijk apparaat dat mensen vermorzelt door tirannieke besluitvorming. U merkt: ik formuleer dat ingewikkeld en omslachtig. Ik zeg niet dat Buijs en Aboutaleb zelf die tirannieke maatregelen nemen. Hoewel: burgemeester Aboutaleb is er nogal vlug bij om woningen te laten verzegelen als daar drugs of drugsgerelateerde zaken worden aangetroffen. Dat daardoor vaak ook onschuldige vrouwen en kinderen van het ene op het andere moment op straat komen te staan zonder dat er iets voor ze geregeld wordt, zal de gemeente worst wezen en hier zet Aboutaleb wel degelijk zijn handtekening, zo meldt de NRC. Maar daar wou ik het niet over hebben. Ik wil het hebben over een misstand die door rechtstreeks ingrijpen van een burgemeester of een wethouder onmiddellijk kan worden rechtgezet. Ik wil het hebben over de familie Pham. Daar hebt U nog nooit van gehoord. Maar als U wel eens winkelt in de binnenstad van Rotterdam, dan kent U hun zaakje. Vanuit een minimale caravan verkopen zij al 32 jaar Vietnamese loempia’s op het Binnenwegplein. U weet wel waar vroeger De Klerk en Ter Meulen waren. Waar je een Bram Ladage vindt en allerlei tijdelijke winkeltjes. En de Media Markt.
Welnu, de familie Pham moest opnieuw een standplaatsvergunning aanvragen en een of andere thuis werkende halve gare kwam op het idee die af te wijzen. Waarom? De kleine caravan past niet in het straatbeeld van het Binnenwegplein. Dus: fuck off. Ik gebruik die aanduiding bewust. Hoe gaat dat? Wat die halve gare uitbrengt is een advies. Verschillende onder- en bovenknuppels van de godverlaten gemeentelijke dienst zetten er hun paraaf op en dan ineens wordt het een onwrikbaar besluit. De familie Pham wordt definitief van haar klantenkring gescheiden. Daar helpt niets meer tegen. De gemeente blijkt een onneembaar bolwerk. Ze willen hoogstens praten over een ándere standplaats, de harteloze bureaucraten, de regelneven, de sjabloondenkers, de cultuurbarbaren die denken dat zij het Binnenwegplein – ooit door architecten uit de hele wereld bezocht – nieuwe allure kunnen geven door er een Primark toe te laten. De ambtenaren hebben de treurige moed de familie Pham te verwijten dat hun caravannetje het uitzicht op een kunstwerk belemmert.
Hier grijpt een behoorlijk bestuurder in. Zodra hij of zij dit verneemt, stuurt hij een mailtje aan de meest relevante bovenknuppel met de vraag of die helemaal stapelkrankzinnig is geworden. En als je dat niet ziet, als je daaraan voorbijgaat, als je vindt dat je in je burgemeesters- of wethouderskamer belangrijker dingen te doen hebt, dan draag je bij aan tirannie en onderdrukking. Dit is niet in het bijzonder aan burgemeester Aboutaleb en zijn wethouders gezegd maar aan al hun collega’s in het gebied waar dit programma te horen valt. We maken zware tijden door. Corona verlamt ons maatschappelijk leven. Dan hebben we niet het soort bestuur nodig waarvan de familie Pham nu het slachtoffer wordt.