Column Han van der Horst – Warmtenet Sliedrecht
Beluister hier de column
Lieve mensen, wie nu de rekening van het energiebedrijf bekijkt, wil liever vandaag dan morgen van het gas af. Gisteren zou ook mooi zijn geweest. Toch blijven dat voor de meeste mensen wensdromen. Huurders zijn afhankelijk van hun huisbaas. Woningbezitters moeten in de meeste gevallen een stevig bedrag neertellen want alleen met een eigen inbreng krijg je subsidie voor zonnepanelen met warmtepomp en overige toebehoren. Die investering verdien je in een aantal jaren terug, luidt de sirenezang. De vraag is dan natuurlijk of je installatie inmiddels niet aan vervanging toe is. Bovendien staan door de inflatie en prijsstijgingen vanwege gebrek aan werkkrachten en materiaal alle berekeningen op losse schroeven. Dat geldt niet alleen in het klein maar ook in het groot.
In een aantal wijken van Sliedrecht zijn ze aardig bezig met de aanleg van een warmtenet. Dat levert heet water voor de verwarming en de douche. Deelnemers moeten voortaan elektrisch koken. De aanleg van het warmtenet vergt van huurders een investering van een euro of vijftienhonderd voor zover zij niet al elektrisch koken. Woningeigenaren moeten daarnaast vijfhonderd euro betalen voor de aansluiting op het warmtenet. Dat is een eigen bijdrage want de werkelijke kosten kunnen oplopen tot twintigduizend euro. Het water wordt overigens de eerstkomende jaren nog met aardgas verwarmd maar weldra volgt waarschijnlijk slibverbranding. Ook dat is een overgangsfase want uiteindelijk wil men gebruik maken van de zeer hoge temperaturen diep onder het aardoppervlak.
Leuk bedacht allemaal. Alleen klopt ook hier het sommetje niet meer. Door prijsstijgingen van arbeidskosten en materiaal is de subsidie niet meer toereikend om de rekening voor woningbezitters op vijfhonderd euro te houden. De gemeente is bang dat zij massaal voor de eer bedanken. Dan valt een warmtenet niet meer te exploiteren en waren alle tot nog toe gedane investeringen tevergeefs. Op verschillende plekken in Sliedrecht zijn de straten al open geweest voor de aanleg van de buizen. Dit probleem speelt in het hele land. Wat doen plaatselijke bestuurders in zo´n geval? Ze sturen een brandbrief. Dat hebben Sliedrecht en achttien andere gemeentes dan ook gedaan. Ze vragen minister Hugo de Jonge extra geld omdat ze vrezen dat het project anders mislukt. Die lijkt daar voorlopig niet veel trek in te hebben.
Als ik Sliedrechter was, liet ik de aansluiting op het warmtenet aan mijn deur voorbijgaan. Ook al dreigt men in officiële voorlichtingsfolders dat wie te laat komt, wellicht niet meer in aanmerking komt voor subsidie. Het is allemaal veel te onzeker wat het gaat kosten. Je neemt een groot risico, zeker nu inflatie je koopkracht uitholt en je spaarvermogen aantast. Doe geen sprong in het duister.
Bij mij in de stad is gekozen voor stadsverwarming van Eneco want er lopen al persbuizen van dit bedrijf door de gemeente. Een jaar of wat geleden meldde ik mij bij het voorlichtingscentrum. Een vriendelijke meneer begon over de klimaatcrisis en het milieu. ¨Wanneer begint het, wat betekent het qua bouwen en breken, hoeveel kost het?¨ vroeg ik. Daar kon hij geen antwoord op geven. Zonder glasheldere antwoorden ben ik niet geïnteresseerd. Dat het fout gaat met klimaat en milieu weet ik al.
Overal in het land stuiten projecten om van het gas af te gaan op grote problemen. De affaire Sliedrecht is de zoveelste. Het schip dreigt in het zicht van de haven te stranden, zegt de Sliedrechtse wethouder Ton Spek. Voorlopig heeft hij weinig redenen zo te glunderen als hij op zijn officiële foto doet. En ook nog buiten zijn eigen schuld, laat ik dat er vlug bij zeggen. Hij kan er niets aan doen. Er zit iets onberadens in de manier waarop de Nederlandse regering van het gas af wil en plaatselijke bestuurders zoals hij krijgen de rekening van de fiasco´s gepresenteerd.
Erg genoeg want we moeten inderdaad van het gas af. Maar op deze manier komt er niets van terecht. De energietransitie kan nu vooral in verband worden gebracht met vage praatjes en loze beloftes. Dit is een toeslagenschandaal in de maak. Hie is het het lied van de leugen. Voor de eerst keer – denk ik – is in De Late Avond de Occitaanse taal te horen. https://www.youtube.com/watch?v=RRagsJ08onA