10-04-2019 Column Han van der Horst – Zwemles
Verleden week zaterdag ging ik naar het zwembad op de Oostervantstraat in Rotterdam om te kijken naar een generale repetitie voor het b-diploma. Ik dacht terug aan de chloorsmaak en het koude water van het Sportfondsenbad in Schiedam, waar we met de hele klas iedere woensdagmiddag heen gingen om zwemmen te leren. Huiverend zaten we met elkaar op een lange bank te wachten tot de badmeester kwam met zijn bulderstem. Dan moesten wij het koude water in.
Er is wel wat veranderd, lieve mensen. In het zwembad heerste een tropische hitte zoals die ook heerst in die prachtige oude kas van Blijdorp, waar de Victoria Regia zijn gigantische bladeren op de vijver laat drijven. De temperatuur van het zwemwater zal een graadje of zesentwintig zijn geweest. De kinderen gingen enthousiast te water om hun kunnen te laten zien: gekleed zwemmen, een beetje duiken, de borstcrawl. Ik kreeg de indruk dat de exameneisen vergeleken met mijn tijd wel wat zwaarder waren geworden. Toch zag ik geen bange of zenuwachtige kinderen. Ze werden aangevuurd. door een vrouwelijke badmeester die net zo goed op de radio de kindermarathon had kunnen verslaan, die een stukje verder op de Coolsingel plaats vond. Ze werd ondersteund door collega´s waar de liefde voor het water en het zwemmen vanaf spatte. En je kon zien dat zij in staat waren al die kinderen te enthousiasmeren. Wat een verschil met vroeger aan het eind van de jaren vijftig!
Maar er was nog een verschil vergeleken met vroeger. Bij ons in Schiedam leerden alle schoolkinderen zwemmen. Het maakt deel uit van het onderwijs. De gemeente maakte het mogelijk. Het hoorde bij je opvoeding, vonden ze op het stadhuis. Bovendien was het goed voor je gezondheid. Zo vlak na de oorlog en de crisis van de jaren zestig hadden de hoge heren van de stad er heel wat voor over om een nieuwe generatie gezond en krachtig te laten opgroeien. Ze hadden zich in hun grootste nachtmerrie niet kunnen voorstellen dat zwemmen en zwemles ooit weer een voorrecht zou worden voor wie het kon betalen. Want dat is wat er is gebeurd. De zwembaden zijn nog nooit zo mooi geweest, het zwemonderwijs nog nooit zo inspirerend en effectief. Maar je moet er als ouder wel de portemonnee voor trekken in dit waterland vol gevaarlijke kanten en kades.
In de Rotterdamse wijk Feyenoord krijgen kinderen weer gratis zwemles. Althans dat kunnen hun ouders aanvragen. Dat komt omdat er in die wijk relatief veel laagbetaalden wonen. Zij mogen niet uitgesloten worden van zwemonderwijs, vindt de lokale gebiedscommissie of hoe het daar allemaal tegenwoordig mag heten. Dat is een compliment waard.
Kom nu niet aan met het praatje, dat Nederland voor zulke luxe producten als zwemles geen geld meer heeft, dat de bomen niet meer tot de hemel groeien of dat van overheidswege georganiseerd zwemonderwijs niet meer van deze tijd is. Sodemieter op. Nederland is zeker drie tot vier keer zo rijk als een halve eeuw geleden toen iedereen zwemonderwijs doodnormaal vond. En de gemeente er gewoon de beurs voor trok. Geen geld meer voor gratis zwemonderwijs voor iedereen? Maak dat de kat wijs.
Ik zat daar op de Oostervantstraat op een tribune vol trotse en blije ouders die de prestaties van hun kroost in het water volgden. Het waren kindertjes van alle afkomsten en gezindte, van elke kleur. Ze hadden één ding gemeen: het waren echte waterratten geworden, zoals het in Nederland past.
Lieve mensen, zwemles, dat hoort toch bij je opvoeding net als lezen schrijven en rekenen. En bij Nederlands geestesmerk.
Daar zetten we toch met zijn allen de schouders onderen . Daar gaan we toch niet over zitten mekkeren of de verongelijkte belastingbetaler uithangen. Kom nou gauw.