Column Han van der Horst – De schuldhulp van van der Vorm
Lieve mensen, zitten jullie toevallig in de schulden? Komen jullie er niet meer uit? Dan drijven er op de kolkende zee van jullie ellende de reddingsboeien van de familie Van der Vorm. Je hoeft er alleen maar een te grijpen en je er dan aan vast te houden.
De familie Van der Vorm is groot geworden in en rond de Rotterdamse haven. Havenbaron Willem van der Vorm heeft de stad zo´n beetje door de crisis van de jaren dertig gesleept. Nee, dat is overdreven maar hij heeft in die zware tijd wel een heel belangrijke rol gespeeld Nog iets: zonder hem was de Kuip nooit tot stand geworden.
De tegenwoordige generatie Van der Vorm bestaat uit slimme investeerders die het ene miljard na het andere vergaren. En ze doen iets Amerikaans: ze geven veel geld weg aan goede doelen die te maken hebben met onderwijs, cultuur en maatschappelijke opbouw. Veel rijken in de Verenigde Staten vinden het een maatschappelijke plicht zo met hun kapitaal om te gaan. Er zijn er zelfs die ervoor zorgen dat ook hun laatste centen tegen de tijd dat zij overlijden zijn belegd in maatschappelijke projecten. De kinderen zorgen zelf maar dat ze in bonis raken.
Ongetwijfeld laten de tegenwoordige Van der Vorms zich inspireren door het voorbeeld van de grote Willem. Daarbij is het van belang het volgende in de gaten te houden. Zij zijn wel goed maar niet gek. Je kunt als bestuurder van een vereniging bijvoorbeeld niet even om een dot geld bij ze langs gaan. Je moet een goed en overtuigend plan indienen.
Tegelijkertijd zijn de Van der Vorms bereid tot het experiment. De komende drie jaar willen zij steeds duizend gezinnen met problematische schulden helpen. Als je wordt geselecteerd, gaan vertegenwoordigers van de familie in gesprek met de schuldenaars om tot een regeling te komen. Daarna betalen ze die schulden af. Hieruit blijkt de inslag van de familie. In Nederland stijgen schulden pijlsnel als je niet op tijd betaalt. Incassobureaus en deurwaarders rekenen enorme kosten. Er bestaan bedrijven die van benarde ondernemers schulden opkopen voor een fractie van het werkelijke bedrag. Daarna gaan ze de schuldenaren achter de broek zitten om zoveel mogelijk binnen te slepen. Bij terugbetalingsregelingen gaan hun kosten voor op de hoofdsom zodat het slachtoffer gedurig in de klem blijft zitten. Iedereen weet dat. De autoriteiten weten het. De Consumentenbond vraagt om wettelijke maatregelen maar er gebeurt niets. Het is dus geen wonder dat de Van der Vorms dit soort parasieten wil dwingen een stuk van hun vordering te laten vallen. Tenminste ik denk dat het zo gaat.
Nu is de familie van der Vorm verbaasd. Ze had gedacht dat er wel een enorme stormloop zou volgen op hun aanbod duizend schuldenaren per jaar te helpen maar de opkomst valt tegen. De van der Vorms begrijpen dat niet.
Ik misschien wel. Je komt niet zomaar in het programma. De hulp is bestemd voor gezinnen waarvan minstens een kind vanwege de schulden problemen met ontwikkeling heeft gekregen. Daarvoor moet wel bewijs worden geleverd. Aanvragers moeten dus met de billen bloot. En dan nog is het resultaat onzeker.
Vergeet niet dat mensen met problematische schulden aan alle kanten worden lastig gevallen met goede raad. Ze hebben geld nodig of werk maar ze krijgen advies: om op te houden met roken, om gezond te eten, om een cursus budgetteren te doen. Als ze in de schuldhulpverlening zitten wordt hun leven voor een belangrijk gedeelte gecontroleerd door een of andere budgetbeheerder, die trouwens zelf ook een rekening indient. Als dat al jaren je deel is, heb je geen verwachtingen meer. Dan ben je alleen maar bang in de volgende fuik te zwemmen. Dat is volgens mij de achtergrond van de terughoudendheid. Ik denk dat het wel goed komt als de Van der Vorms hun programma voor hulp aan schuldenaren maar lang genoeg in stand houden ook al valt het aantal aanvragen ze tegen. En nu een lied over de deurwaarder: Kukuck heet zo iemand in het Duits https://www.youtube.com/watch?v=LvPwsyXJD8M