Column Han van der Horst -Vanuit Zwijndrecht begint de victorie
Lieve mensen, er is in deze sombere tijden ook goed nieuws. Vandaag verdedig ik de stelling: ¨Vanuit Zwijndrecht begint de victorie¨. Daar zijn ze namelijk begonnen zich te ontworstelen aan de tirannie van de energiereuzen in ons land. Ze laten zich niet langer piepelen en ringeloren door grote bedrijven waarvan de aandelen in buitenlandse handen zijn, bijvoorbeeld de Zweedse staat of het Japanse Mitsubishi, dezelfde onderneming die destijds de vliegtuigen bouwden waarmee Pearl Harbor is gebombardeerd. Die aandeelhouders geven natuurlijk geen spat voor het belang van de Nederlanders en wij zijn het slachtoffer.
Zo zijn de bezitters van zonnepanelen waarschijnlijk in de aap gelogeerd. Op mooie dagen produceren zij veel meer stroom dan zij voor eigen gebruik nodig hebben. Dat leveren ze dan terug aan de energiemaatschappij. Het is nog niet zover maar deze maatschappijen willen er de marktprijs van het moment voor betalen. Bij veel aanbod is dat bijna niets. De prijs kan zelfs negatief worden. Dan moet je bijbetalen om je stroom kwijt te kunnen. In de winter en in het donker leveren de zonnepanelen echter te weinig stroom. Dan springt de energieleverancier in en berekent de topprijs. Zo werkt dat in het Nederland van nu.
Grote bedrijven met een eigen stroomproductie dankzij zonnepanelen op het dak hebben daar nu al last van. Zo ook in Zwijndrecht. Wat hebben deze bedrijven toen gedaan? Ze gingen op zoek naar andere ondernemingen in de buurt – ook in het aangrenzende Hendrik Ido Ambacht – die juist behoefte hebben aan elektriciteit. Die krijgen dan de overtollige stroom, uiteraard voor een zeer concurrerend prijsje.
Een eenvoudige oplossing zou je zeggen. Ja maar dan vergeet je in welk land je woont. Eenvoudige oplossingen gaan zomaar niet. Alleen grote energiebedrijven mogen stroomkabels aanleggen, zo vertelt het Algemeen Dagblad, en die zijn weinig bereid het nieuwe concurrenten gemakkelijk te maken. Het plan van de Zwijndrechtse ondernemers kon alleen maar slagen omdat zij met hun potentiële klanten een zogenaamde Energiecoöperatie vormden. Dan kun je een contract afsluiten – aldus nog steeds het AD – met de netbeheerder Stedin en gebruik maken van de bestaande kabels. Als die niet overbelast zijn natuurlijk. Met een computerprogramma kan ervoor worden gezorgd dat de door de Zwijndrechtse bedrijven geproduceerde stroom precies bij de afnemers terecht komt. Daarmee staan de Eneco´s en de Vattenfälls mooi op tilt.
Volgens mij is dit de toekomst van de energievoorziening in ons land. Nu de productie door zonnepanelen en windmolens voor een belangrijk deel wordt gedecentraliseerd, ligt het alleen maar voor de hand dat buren elkaar aan energie helpen. Bijvoorbeeld op straat of dorpsniveau, of op dat van een gemeente. Daardoor gaat er minder energie verloren wat altijd wel het geval is als de stroom via hoogspanningsleidingen van ver uit een reusachtige centrale moet komen.
Die gecentraliseerde productie is misschien wel in het belang van grote producenten maar het is gevaarlijk voor de nationale veiligheid. Een vijand – we denken tegenwoordig dan meteen weer aan Rusland maar vlak ook terroristen niet uit – een vijand kan het leven in Nederland gemakkelijk ontregelen door een of twee grote energiecentrales uit te schakelen. Met bommen of gewoon met een geslaagde computerhack. Dan vechten we binnen een paar dagen op straat voor de supermarkten om de laatste voorraden en komt er geen water meer uit de kraan.
Kijk maar naar wat Poetin nu doet: met het naderen van de winter probeert hij de grote energiecentrales van Oekraïne plat te gooien. Dit soort terreur tegen de burgerbevolking is geen optie meer als we onze energieproductie decentraliseren. Daarom begint van Zwijndrecht de victorie. Gefeliciteerd, jullie schrijven geschiedenis. Nu the Beatles: here comes the sun. https://www.youtube.com/watch?v=H3OhtUtqY7Q