Beluister hier de column

Lieve mensen, de Zwijndrechtse woningbouwcorporatie Woonkracht10 heeft tonnen moeten betalen aan cybercriminelen die de computers hadden versleuteld. Ze dreigden bovendien de gegevens op de computers openbaar te maken. Daar hoorden bijvoorbeeld screenshots bij van identiteitsbewijzen, die huurders verplicht moeten inleveren.

Ze zijn het slachtoffer geworden van het programma Play. Datzelfde overkwam Royal Dirkzwager in Maassluis maar deze onderneming verdomt het te betalen ook al staan nu heel wat cruciale bedrijfsgegevens voor iedereen zichtbaar op het darkweb, een onderdeel van het internet waar criminelen vrij spel hebben.

Ik weet niet hoe het met U is, maar ik word altijd razend van zulke berichten. Ze treffen me veel meer dan nieuws over gewone inbraken, hoewel die op slachtoffers toch ook een grote impact hebben. Bij het versleutelen van andermans computers begin ik te denken in termen van ongedierte en uitroeien. Ik fantaseer over een onderdeel van de Nederlandse geheime dienst die overal de daders opspoort en met computer en al laat verdwijnen. Dus dat er nooit meer een spoor van ze wordt aangetroffen. Ze blijven voor altijd en eeuwig vermist, opgelost als ze zijn in vaten met zuur. Alleen premier Rutte weet er van want aan hem wordt in de hoogste vertrouwelijkheid rapport uitgebracht. Dood moet het, dat tuig.

Denk ik. Hoe zou dat dan komen? Dat heeft waarschijnlijk te maken met het gevoel van weerloosheid dat je als burger met een aansluiting op het internet hebt. Natuurlijk: er staat antivirussoftware op je computer maar je hebt toch het gevoel dat voor werkelijk slimme software dat geen partij is. Al maanden krijg ik elke week zeker tien verdachte emails die ik niet open maar meteen delete. Toch ben ik bang dat ik op een dag even niet voorzichtig ben. Sinds het internetbankieren een grote vlucht heeft genomen, heb ik het gevoel dat bij de bank mijn spaargeld in een kluis ligt met de deur wagenwijd open. En ik ben vast niet de enige. De deur van de toegang tot mijn virtuele huis staat ook open, althans die laat zich door kwaadwillenden makkelijk open wrikken. Vandaar die moede. Het erge is dat het machteloze woede is en dat je aan de overheid weinig hebt, want die komt niet veel verder dan handenwringen.

Redelijk denken betekent: voorkomen is beter dan genezen. En de beste manier om te voorkomen is wezenlijke informatie niet bewaren op computers met een internetaansluiting. Of gewoon op papier. Waarom zou die woningbouwcorporaties de kopieën van de identiteitsbewijzen van de huurders niet gewoon op papier in kasten bewaren? Of op losse computers? O, is dat onhandig? Is dat niet meer van deze tijd? Jammer dan. Van de week meldde het nieuws dat de kunstmatige intelligentie criminelen ongekende mogelijkheden biedt. Op die manier wordt het internet nog te gevaarlijk om zomaar te gebruiken. Dan zijn we pas echt in de aap gelogeerd. Ik zal wel een oud relict uit de eerste helft van de vorige eeuw zijn maar de onveiligheid op het net is een heel goede reden om stevig vast te houden aan papiergeld in je portemonnee. En om over sommige dingen alleen maar op papier te communiceren en niet via het internet. Ik raad U dat allemaal sterk aan. En als ik huurder van Woonkracht10 was, zou ik nu met het bestuur in gesprek gaan over de wijze waarop ze mijn gegevens en mijn fotokopieën bewaarden. Het heeft leergeld betaald. Dus wellicht staat het daarvoor open. En ondertussen drink ik op de gezondheid van Koninklijke Dirkzwager dat niet zwicht voor dit geteisem. En we eindigen maar strijdbaar. Camelia Jordana zingt le chant des partsans (177) Camélia Jordana – Le Chant des partisans – YouTube