Beluister hier de column

Lieve mensen, soms doen gemeentebesturen echt voorbeeldige dingen, die navolging horen te krijgen in het hele land. Dezer dagen verdient Hoeksche Waard een pluim en dan in het bijzonder wethouder Paul Boogaard van circulaire economie. Omdat ik in een royale bui ben, noem ik ook zijn partij erbij: het CDA.

Zonder computer in huis en zonder een aansluiting op het internet wordt het leven heel lastig. Je kunt eigenlijk van kinds af aan niet zonder zo´n ding. Toch is een computer een hele aanschaf en als je een paar schoolgaande kinderen in huis hebt, zijn er al gauw meer dan één  nodig. Anders slaan ze elkaar dood. Daarom kent ons land niet alleen energie-armoede maar ook cyberarmoede. Zonder computer heb je  geen kansen in dit land. Dan raak je in een neerwaartse spiraal.

Wethouder Boogaard heeft daar iets op verzonnen. Het is een lapmiddel – toegegeven – maar wel een lapmiddel waar je veel mee kunt bereiken. Behalve cyberarmoede heb je ook cyberrijkdom. Bij veel mensen en vooral veel bedrijven staan oude computers en laptops te verstoffen. Je doet er niets meer mee. Je gooit ze toch niet weg omdat er allerlei gegevens op de Harde Schijf staan die een ander niets aangaan. En die oude laptops nemen ook weinig ruimte in. Paul Boogaard nu roept zijn gemeentenaren op zulke ongebruikte  apparaten in te leveren. Dan worden zij door professionals van alle software en gegevens ontdaan, nagekeken en maagdelijk ter beschikking gesteld aan mensen in de gemeente die anders niet aan een computer kunnen komen. Dat wil zeggen: voorzien van software zodat je ermee aan de slag kunt.

Ik weet dat sommige luisteraars nu sceptisch reageren. Ze hebben die laptop niet voor niets in een la geschoven. Je hebt steeds meer geheugen nodig om er vlot mee te kunnen werken. Na een paar jaar is Windows net zo vlug als dikke stront. Neem me niet kwalijk, een smakelijker omschrijving schiet mij niet te binnen. Je zit eindeloos te wachten tot een document eindelijk te voorschijn komt, die browser of dat email programma opstart. Wat hebben die arme mensen aan zo´n stroperig en traag ding waar je helemaal gek van wordt? Een heleboel als hij niet op Windows draait maar op Linux.

In de loop der jaren ben ik een groot Linuxfan geworden. Voor wie dit abacadabra is het volgende. Uw computer werkt dankzij een besturingssysteem. Als U geen peperdure Apple of Mac gebruikt, is dat in vrijwel alle gevallen Windows, het beroemde product van Microsoft en Bill Gates. Windows is zwaar en in sommige opzichten onhandig. Het heeft ook vrij veel geheugenruimte nodig.

Dit geldt niet voor de vele versies van een ander besturingssysteem Linux. De aartsvader en de naamgever daarvan is een Fin, Linus Torvalds, die in 1991 de eerste versie  ter beschikking stelde. Gratis want hij wil er in tegenstelling tot Bill Gates geen miljardair mee worden. Vandaar dat hij de broncode – zeg maar het grote bedrijfsgeheim – meteen openbaarde. In de afgelopen decennia zijn allerlei versies van Linux verschenen, die iets heel belangrijks gemeen hebben. Ze hebben veel minder ruimte nodig dan Windows. Daarom blijven ze ook in oudere computers op snelheid. Ik zelf gebruik een Franse Linux met de naam Mint. Maar je hebt ook andere versies, zoals Ubuntu, Zorin of Knoppix, Debian, Fedora, Red Hat.

Nogmaals: je kunt besturingssystemen van Linux gratis downloaden. Wees niet bang dat je nu niet op het internet kunt communiceren met Windows-gebruikers want dat gaat tegenwoordig prima. Je hebt Linux in een uurtje op je computer gezet en dat kan zonder  voorkennis . Ook het gebruik kost geen moeite. Dat gaat ongeveer op dezelfde manier als met Windows.

Kortom, ik raad iedereen aan om eens op het internet te grasduinen en het een en ander op te zoeken over Linux. Begin maar op de site van de Nederlandse Linux Gebruikers Groep, nlgg.nl, ik herhaal: nlgg.nl. Ik weet zeker dat je dan die trage laptop van jou een tweede leven kunt bezorgen.  Laat je niet ketenen door Apple of Microsoft, kies voor de vrijheid van Linux. En luister nu naar het IJslands symfonie orkest. Leroy Anderson bespeelt het toetsenbord, nou na de schrijfmachine https://www.youtube.com/watch?v=2linux windowskn3IfHV-m0