Column Han van der Horst – Proces verbaal
Burgemeester Ahmed Aboutaleb heeft zich bóós gemaakt. Je denkt dan dezer dagen, lieve mensen, meteen dat hij zijn personeel op het stadhuis de huid heeft vol gescholden maar dat was niet het geval. Aboutaleb was functioneel en in het openbaar boos. Het ging over de twee agenten die met een vervalst proces verbaal hebben geprobeerd een garagehouder erbij te lappen. Dit is het verhaal: de dienders wilden deze garagehouder preventief fouilleren. Hij wilde weten waaraan hij dat verdiend had en toen werden ze meteen agressief. Een van hen gaf de garagehouder zelfs een kopstoot. Daarna werd hij in verzekerde bewaring gesteld. De agenten schreven vervolgens een proces verbaal waaruit was op te maken dat hij verzet en geweld had gepleegd bij zijn arrestatie. Dat is heel vervelend. Daar komt een rechtszaak van. Dat levert je zó een strafblad op waar je als ondernemer jaren lang last van hebt.
Het liep heel anders af. De garagehouder kon de beelden van zijn bewakingscamera overleggen. Bovendien hadden omstanders met hun telefoons foto’s en filmpjes gemaakt die zijn advocaat goed kon gebruiken om voor de rechter de ware toedracht zichtbaar te maken. Gevolg: vrijspraak en de rechter was haast net zo verontwaardigd over het vervalste proces verbaal als de burgemeester. Agenten van politie hebben een ambtseed afgelegd. Zij zijn er om te zorgen voor veiligheid. Zij handhaven de wet. Dan moet je er zonder meer van uit kunnen gaan dat zij waarheidsgetrouw rapporteren over wat zij hebben waargenomen en gedaan. Niet dat ze maar wat opschrijven om iemand die ze niet bevalt, een oor aan te naaien. De agent van de kopstoot heeft al een boete van 250 euro gehad wegens mishandeling. Het is de vraag of hij en de collega in dienst kunnen blijven vanwege de valse verklaring. De politie heeft de zaak in onderzoek.
Ondanks zijn woede verklaarde burgemeester Aboutaleb expliciet dat hij zijn berisping niet aan de hele politie gaf. Die trof geen blaam. Het ging om deze rotte appels.
Dat kun je natuurlijk wel zeggen. Dit soort opmerkingen liggen gezagsdragers in de mond bestorven: wat er mis ging, is een uitzondering. Ze weten dat hun ambtenaren allemaal hun stinkende best doen. Dat zeggen ze dan altijd: hun stinkende best. Aboutaleb koos andere woorden. Hij heeft een verleden in de journalistiek en de public relations. Dat verloochent zich nooit: hij vermijdt versleten clichés.
Ter zake nu. Waar wil ik het eigenlijk over hebben? Je zult zien dat verdachten met dit voorbeeld in de hand processen verbaal in twijfel gaan trekken. “Klopt het wel wat deze agenten hebben opgeschreven over mijn cliënt, die toffe peer, die goedzak die ruwe bolster met zijn blanke pit?“ , roept de advocaat uit. In dat geval is het nuttig als er extra bewijsmateriaal voorhanden is in de vorm van camerabeelden. Nu kom ik écht op mijn punt: vanuit de politie en sommige gezagsdragers klinkt de roep op een verbod voor omstanders om incidenten op straat te filmen: niet alleen ongelukken maar ook vechtpartijen en conflictsituaties met het gezag. Je zou daarmee de privacy van burgers schenden. Het zou ongezonde sensatiezucht zijn. Het deugt niet. En als zulke video’s op de sociale media verschijnen, geven zij een vertekend beeld vooral als het politiegeweld betreft want je krijgt niet te zien wat eraan vooraf ging zo luidt de redenering.
De affaire met de leugenachtige agenten leert dat dit een erg slecht idee is. Het bestaan van opnames is belangrijk voor de waarheidsvinding. Overigens niet alleen om een proces verbaal onderuit te halen maar ook om te bevestigen wat de politie heeft opgeschreven. Dit is een vrij land. Mensen mogen rapporteren wat zij op straat meemaken. Daaruit vloeit voort dat ze ook hun camera mogen gebruiken. Als je dat verbiedt zal uiteindelijk de geloofwaardigheid van de politie er onder lijden. En nu Lila Ike met I Spy https://www.youtube.com/watch?v=k4a0eg-M9us