Column Han van der Horst – Armoede, Voedselbanken en het Rode Kruis!
Lieve mensen, de kans dat u een klein eindje fietsen van een voedselbank woont, is groot. Bijna elke gemeente heeft er tegenwoordig wel een. Ik zocht dat uit naar aanleiding van een uitzending van Op1 waarin een mevrouw van het Rode Kruis uitlegde dat die voedselbanken niet voldoende soelaas konden bieden. Daarom deelde het nu brood uit aan hongerige mensen.
Laat dat even op U inwerken.
Nederland. 2022
Brood.
Uitdelen aan hongerige mensen.
In beeld verscheen een jonge man die zei dat hij de twee euro op zijn rekening probeerde te bewaren voor noodgevallen. Het brood van het Rode Kruis was voor zijn dochtertje. Ik zou dat nooit zo open en bloot op de televisie vertellen. Niet uit schaamte want armoe is geen schande maar een schandaal. Nee, uit vrees voor de staat. Voor je het weet neemt de kinderbescherming dat dochtertje af omdat vader het kennelijk geen gezonde omgeving kan bieden. Je kunt tegenwoordig niet voorzichtig genoeg zijn.
Onder leiding van de gezellige presentatoren Carrie te Napel en Charles Groenhuysen ontstond een gedachtenwisseling over dit fenomeen. De duidelijkste emotie die naar buiten kwam, was meewarigheid en een zeker medelijden. Gast Han ten Broeke, voormalig Kamerlid van de VVD, memoreerde hoe ontzettend veel miljarden de regering beschikbaar had gesteld voor ondersteuning, bijvoorbeeld om de mensen ondanks de prijzen voor stroom en gas uit de kou te houden. En ja, iederéén kon nu eenmaal niet worden bereikt.
Ik merkte niets van woede. Er ontstond geen razernij. Niemand vroeg zich af hoe het in vredesnaam mogelijk is dat van al die miljarden en nog eens miljarden geen cent terecht kwam bij die jongen met twee euro op zijn rekening. Dat hónger in Nederland niet de absolute prioriteit is van de regering. Ik zal eens wat vertellen. Vroeger als je werkte bij het Binnenlands Bestuur in Nederlands Indië, als je controleur was of assistent resident en men constateerde honger in je bestuursdistrict, bijvoorbeeld omdat er zwaar ondervoede kinderen waren aangetroffen met oedeem, dan was het afgelopen met je loopbaan. Daarvoor bestond geen enkel excuus. Daarvoor werd geen enkele verklaring geaccepteerd. Dat had je maar tijdig te constateren en te voorkomen. Voor de rest niks.
In de koloniale tijd.
Nu wordt de noodzaak van voedselbanken in dit rijke land door de hele politiek normaal gevonden. Niemand vraagt spoeddebatten aan over de huidige situatie, nu het Rode Kruis zich genoopt ziet tot brooduitdelingen. In de gemeentes waar dit programma gehoord wordt, is bij mijn weten nog geen enkel raadslid opgestaan met de volgende vraag aan B & W: ¨Deelt het Rode Kruis ook bij ons in de gemeente brood uit en zo ja aan hoeveel burgers dan? En hoe denkt het College op korte termijn de voedselsituatie van de allerarmsten te verbeteren?¨
Het antwoord op die vraag is toch van wezenlijke betekenis, lijkt me. Het is de kern van de zaak.
Besef wel, als je je kinderen niet meer te eten kunt geven, dan worden normen en waarden, mijn en dijn een heel relatieve zaak. Als je steeds in de praktijk leert, dat eerlijk dus niet het langst duurt. Integendeel. Ik zeg dat maar, mocht U toevallig tegen de feiten in vinden dat niemand in Nederland arm hóeft te zijn. Of dat ze in Bangladesh pas echt honger hebben. Of dat U niets kan overkomen omdat U altijd zo serieus geleefd heeft. Muziek maar: brother can you spare a dime George Michael https://www.youtube.com/watch?v=x_cZjgThPks