Beluister hier de column

Lieve mensen, de oorlog in de Oekraïne komt een paar keer per week op een heel rare manier bij binnen. Ik zit in de tram en passeer dan het schitterwitte passagiersschip de Volendam, dat sinds een week of wat in de Rotterdamse Merwehaven ligt. ¨De Volendam¨, zegt de website van de Holland Amerika Lijn, ¨is elegant en ruim, met een interieur geïnspireerd door de tuin. Haar grote openbare ruimtes zijn versierd met bloemrijke stoffen en wandtapijten, evenals enorme vazen met verse bloemstukken. Verken de wonderen van de natuur in BBC Earth Experiences aan boord. Geniet van regionale kookdemonstraties en proeverijen van eten en wijn met het exclusieve Port to Table-programma. Ontspan met een spabehandeling in de Greenhouse Salon & Spa. Of ga dineren in een van onze verfijnde restaurants:

De Volendam is een feestschip. Zij maakt grote reizen in de Stille Oceaan.  Tussen 3 januari en 6 april 2023 staat een grote tocht op het programma rond Australië en Nieuw Zeeland. De goedkoopste hut kost 31.198 euro voor met zijn tweeën.  Je hebt dan veertien tot 22 vierkante meter tot je beschikking en je staat onder hoogwaardige massagedouchekoppen. Er zijn ook grotere hutten en zelfs een soort kleine appartementen. Daar hangt natuurlijk een ander prijskaartje aan. Voor Uw culinaire ervaringen kunt u kiezen uit de dinerzaal of de Lido Market. De maaltijden daar zijn bij Uw ticket inbegrepen. De Pinnacle Grill berekent een toeslag maar belooft dan ook een triomf van smaak.

In de jaren twintig van de vorige eeuw was mijn opa steward op de Veendam. Die voer tussen Rotterdam en New York heen en weer. Hij nam de recepten van de de eerste klaskeuken mee naar huis en op basis daarvan maakte mijn moeder later elke oudejaarsavond een reusachtige zalm- of vleessalade. Zo proefde ik r hoe de grote passagiersvaart smaakte op de zeekastelen die toen nog niet door Boeings en Airbussen met hun opgewarmde hap vervangen waren.

Daarvoor staat de Volendam niet langer, besef ik iedere keer als ik er met de tram langs rijd. Het is een vluchtelingenkamp geworden. De nieuwe passagiers zijn voor het allergrootste deel Oekraïense moeders met hun kinderen want wie afkomstig is uit een ander oorlogsgebied, komt er niet in. Hoe zou zo´n schip als de Volendam nou op je overkomen als je net een gevaarvolle en zeer moeizzame reis met dagen in een volle trein achter de rug hebt. Wat treffen die bewoners daar aan? Hoeveel maanden moeten zij er verblijven, voor het een soort thuis is geworden. Zijn de dinerzaal, de Lido Market en de Pinnacle Grill al teruggebracht tot  een soort kantines, extenties van de gaarkeukens waar niet langer culinaire hoogstandjes worden voorbereid? De vooroorlogse passagiersschepen waarop mijn opa werkte, zaten zo in elkaar dat zij met een beperkt aantal ingrepen omgebouwd konden worden tot troepentransport. Dan pasten er ineens duizenden manschappen aan boord die over de oceanen naar de fronten werden gevoerd. En  toen het afgelopen was allemaal terug naar huis, althans de overlevenden. In 1946 liet de Canadese regering ik meen tweemaal een passagiersschip varen om in Europa oorlogsbruidjes op te halen, velen met in hun armen de vrucht van hun ontmoeting met de bevrijder.

Wie weet heeft Rotterdam er een drijvende oekraïense buurt bij gekregen. Het schitterwitte silhouet van de Volendam staat niet langer voor ongeremd consumeren maar voor ballingschap en noodoplossingen  in deze gevaarlijke tijd. Het is in de kern een zwart schip. Luister naar Mariza: zwart schip https://www.youtube.com/watch?v=wQ-2BrKoKiw