Column Han van der Horst – Dokter Klomp
Lieve mensen, als je er zelf niets mee te maken hebt, ben je geneigd er over heen te kijken maar Quin Dokters gooit de handschoen in de ring. Dat is een landelijke keten van huisartsenpraktijken waarvan er drie te vinden zijn in respectievelijk Ridderkerk, Spijkenisse en Puttershoek. Het was een idee van Bart Malestein, zo’n type dat zich het liefst aanduidt als zorgondernemer. Deze Malestein dacht dat hij het ei van Columbus had gevonden. Hij wist een wereldmanier om de werkdruk op de huisartsen te verminderen. Je moest de boel zoveel mogelijk computeriseren. En dan videoconsults geven en de patiënten uitrusten met apps op hun telefoon. Mankeerde je iets, dan meldde je dat op een digitaal platform waarna het systeem van Quin ging rollen en er een diagnose werd gesteld. In de praktijk liep alles op een verschrikkelijke manier in het honderd en nu neemt Malestein als volleerd ondernemer zijn verlies.
Ik word al een jaartje ouder, lieve mensen, en naar aanleiding van deze zeperd bedacht ik mij hoe moeilijk je tegenwoordig in contact komt met de dokter. Je moet bellen naar de groepspraktijk waar je eerst een assistente aan de lijn krijgt en vaak genoeg wordt doorverwezen naar een of andere verpleegster. De dokters zitten achter een wal van ICT. Ik heb de afgelopen jaren alleen maar contact gehad met de assistentes en een verpleegster die om de paar manden kijkt of ik niet bezig ben diabetes te ontwikkelen.
Toen ik kind was – in de primitieve jaren vijftig – liep dat anders. Als ik me niet lekker voelde, ging mijn vader, op weg naar de zaak, even bij dokter Klomp langs om hem te waarschuwen. Het zal ook voorgekomen zijn dat mijn moeder de straat overstak en slager Groeneveld vroeg of hij de dokter wilde bellen. Dokter Klomp hield eerst een inloopspreekuur. Vanaf een uur of tien kon je hem thuis verwachten want dan reed hij de patiënten af. Dokter Klomp stond regelmatig aan mijn bedje want vaccinaties had je nog niet veel en alle kinderen maakten de bof, rode hond en de mazelen door. Als je pech had kwam er ook nog kinkhoest bij of roodvonk. Dan hingen ze een papier met besmettingsgevaar erop aan de deur.
Dokter Klomp was een autoritaire man met een snor die bassend zijn diagnose gaf, meestal nadat hij eerst in mijn keel had gekeken. Nu eens duwde hij mijn tong naar beneden met een spatel, dan weer vroeg hij daarvoor aan mijn moeder een eetlepel.
Ik weet nog dat mijn opa een hartinfarct kreeg waar ik bij zat. Oma riep : “Ga onmiddellijk naar Groeneveld en zeg dat hij meteen dokter Klomp belt”. Ik holde naar de overkant en waagde het zelfs een klant te onderbreken. “Hij heeft haast”, spotte dat wijf. Zo’n opgeprikt kreng, dat in die tijd nog een ons gekookte worst bestelde en daaraan toevoegde: “Slager kunt U het opschrijven en laten bezorgen”. “Mijn opa is erg ziek en wilt U de dokter bellen”, stamelde ik. Daarna ging ik terug naar opa, die met zijn boord open lag te hijgen op de bank en nog zijn tong naar mij wist uit te steken. Daarna ging de bel. Beneden aan de trap stond Anneke, de dochter van de slager. “Dokter Klomp vraagt: “Wat scheelt eraan?” vroeg ze. “Mijn man heeft een hartaanval!”, gilde oma. Anneke rende klos klos klos op haar slagersklompen terug naar de winkel. Dokter Klomp verscheen binnen een paar minuten en overzag de situatie. Hij holde op zijn beurt naar slager Groenevelt om een ambulance te bestellen. Opa haalde het en kreeg later op doktersadvies een woning op de begane grond toegewezen.
Mevrouw Klomp deed de administratie en had de telefoonwacht. In ieders beleving kwam de dokter altijd en meteen. Hij was streng maar effectief en niemand had over hem te klagen. Trouwens, dat durfde je niet. Eigenlijk was iedereen als de dood voor dokter Klomp. Later werd hij opgevolgd door zijn zoon die in de jaren zestig op de medische faculteit zat en een veel vriendelijker toon aansloeg. Hij stelde zich tot ieders aanvankelijke verbazing ook voor als Hans Klomp. In 2019 droeg hij op zijn beurt de praktijk over aan een jonge collega, zoals zo vaak tegenwoordig een vrouw want de medische professie is sterk aan het vervrouwelijken. Zo heeft Hans Klomp op een haar na de corona-epidemie gemist.
Ik weet dat deze ramp juist ook huisartsen voor grote uitdagingen plaatst maar de telefoon- en internetmuren waar ik het over heb, zijn niet van vandaag of gisteren. Dat proces is zeker al een jaar of vijftien aan de gang. En daarom wou ik de huidige praktijk toch eens contrasteren met wat ik in mijn jeugd meemaakte. Ter herinnering aan dokter Klomp senior u Bonnie St Claire met dokter Bernhard. Uit 1975 https://www.youtube.com/watch?v=IUai_I4PHF8