De Late Avond

De Late Avond Radio Nieuwsmagazine

Programma gemist

Heeft u een programma gemist? Hieronder luistert u gemakkelijk terug!

Column Giel van Strien - Vaccinatiegraad

Beluister hier de column

Langzamerhand wordt het steeds duidelijker dat een grote groep mensen helemaal niet gevaccineerd gaat worden tegen COVID-19. Een te grote groep om de volgens deskundigen noodzakelijke vaccinatiegraad van 80% van de populatie te halen. Daarmee zou een hevige maatschappelijke strijd kunnen losbarsten rondom de grondrechten. Een ware tweedeling ligt dan in het verschiet.

Tot op heden zag je af en toe anti-vaxxers in de sociale media. Ze toonden het maatschappelijk verzet tegen het vaccineren, maar de aanhang van deze opvatting was zichtbaar beperkt. Nu er echter een communicatiecrisis rondom AstraZeneca is ontstaan, groeit de weerstand schrikbarend. Rotterdamse huisartsen luidden afgelopen vrijdag de noodklok omdat sommige praktijken geconfronteerd worden met 60% tot 70% afzeggingen van de vaccinatieafspraken. Veel mensen van boven de 60 jaar willen ook niet meer met AstraZeneca ingeënt worden. Mensen die onder de 60 jaar zijn en dit wel willen, krijgen het vaccin niet. Verder blijkt dat nog steeds niet al het ziekenhuispersoneel is gevaccineerd, mensen eindeloos moeten bellen voor een afspraak en vaccinatielocaties vaak verontrustend rustig hebben. Tot overmaat van ramp heeft het RIVM geen compleet beeld meer van de vaccinatiegraad van kwetsbare groepen. Je moet toch vooral concluderen dat te veel mensen te lang over dit vraagstuk hebben kunnen nadenken. En dat heeft de bereidheid niet goed gedaan.

Als straks de vaccinatiecampagne tot stilstand komt, is de kans groot dat de groepsimmuniteit niet gehaald wordt. Dat betekent dat COVId-19 permanent onder ons zal blijven. De mensen die intussen twee prikken hebben gehad zullen hun vrijheden terug willen en dat betekent dat de overheid gedwongen zal worden om gevaccineerden en niet-gevaccineerden anders te gaan behandelen. Het vaccinatiebewijs gaat bepalen of je toegang krijgt tot het maatschappelijk leven of niet. De universiteiten in de VS hebben dit vorige week al ingevoerd.

Wat als er straks een paar miljoen Nederlanders niet ingeënt zijn en zij geen toegang krijgen tot horeca, musea, evenementen en pretparken? Want de vrijheidsbeperkende maatregel in stand houden omdat een groep zich al dan niet principieel niet wil laten inenten, zal door de nog grotere groep anti-anti-vaxxers niet getolereerd worden. Zij hebben zich mede laten inenten om eindelijk van het mondkapje, de anderhalvemetermaatregel en andere hindernissen af te zijn. Wanneer de dramatische gevolgen voor de anti-vaxxers duidelijk worden, zal alsnog een deel overstag gaan. Niet iedereen is even principieel en je krijgt voor die twee prikken een enorme maatschappelijk vrijheid terug.

Hoe groot zal uiteindelijke groep van niet-gevaccineerden zijn? Zijn dat er één miljoen in Nederland? Twee miljoen? En wat kunnen zij aan tumult en verzet mobiliseren? Want dat dat zal gaan gebeuren is nu al duidelijk. Daarbij zullen de grondwettelijke vrijheidsrechten in rechtszaken de inzet zijn, waarbij we nog moeten afwachten of een vaccinatiebewijs echt als selectiecriterium zal mogen gelden. De kerk in Urk kon immers ook geen strobreed in de weggelegd worden.

Het ergste wat ons nog kan overkomen is dat de rechterlijke macht het vaccinatiebewijs niet zal gaan toestaan en daardoor de hele samenleving gedwongen zal worden om de coronamaatregelen te blijven volgen. In theorie dan, want het draagvlak bij de gevaccineerden zal hiervoor nul zijn en ook niet meer gehandhaafd kunnen worden. Een conflict van ongekende omvang dreigt dan onze samenleving te verdelen. Laten we hopen dat we tegen die tijd een nieuwe regering hebben.

Column Han van der Horst - Piepelen

Beluister hier de column

Lieve mensen, er komt ineens een nieuwe wijsheid uit Den Haag. De politici willen het hebben over macht en tegenmacht. Ze hebben het over de bestuursstijl die moet veranderen. Zelfs Mark Rutte, al tien jaar premier, predikt deze blijde boodschap. Nu zeggen ze wel eens: ‘Äls de vos passie preekt, boer pas op je kippen”. En ook wel eens: “Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken”. Dat soort mooie spreekwoorden leren ze tegenwoordig niet meer op school. Dus aarzel niet ze te gebruiken als u grootouders bent en de kleinkinderen komen op bezoek. Anders raken ze in vergetelheid. Maar daar wil ik het vanavond niet met U over hebben. Het zal niet meevallen om met dezelfde mensen een andere bestuursstijl te bewerkstelligen. Dat niet alleen. We hebben niet te maken met een Haags probleem. Op alle niveaus heerst in Nederland een bestuursstijl, waarbij de machthebbers en de regelneven de burgers als een hinderpaal zien bij het bereiken van hun doelen. Je moet ze niet wijzer maken dan ze zijn. Anders gaan ze maar dwars liggen. Informateur Tjeenk Willink heeft gezegd dat het probleem niet alleen bij Rutte ligt en daarin had hij groot gelijk. Ik zal dat vanavond bewijzen met een voorbeeld uit Delft.

Daar wil de gemeente een rommelig bedrijvengebied herontwikkelen. Heel misleidend heet het Schieoevers Noord maar het ligt in het uiterste zuiden van de stad aan de Schie, een tamelijk brede, volstrekt gekanaliseerde kreek. De omwonenden zien al die ambitie met zorg aan want zij vrezen straks een of andere hoogbouwwijk voor hun deuren te krijgen. Ook ondernemers zijn bang voor hun stek.

Wt gebeurde nu? De gemeente verleende vergunning voor het bouwen van veertig zogenaamde tiny houses op een braak liggend terreintje. Sympathiek streven. Tiny houses – slim gebouwde energiezuinige miniwoningen – staan symbool voor een nieuwe levensstijl die is goed is voor klimaat en milieu. Slimme bewonerst ontdekten echter dat de vergunning voor die tiny houses zo was geformuleerd dat de gemeente de hele wijk op de schop kon nemen. Dan kon de hele boel in handen van een of andere projectontwikkelaar worden gespeeld die vervolgens een wijk vol hoogbouw uit de grond kon stampen.  Men denkt aan 8500 woningen.

Daar is nu een stokje voor gestoken. Bewoners tekenden protest aan bij de Raad van State. Die stelde vast dat de gemeente die vergunning voor de tiny houses niet mocht gebruiken om het gebied Schieoevers Noord vol te bouwen met 8500 woningen.

Let wel, lieve mensen. Ik wil het niet hebben over de inhoud van de plannen. En ik spreek me er ook niet over uit of het uitzicht van die protesterende buren moet gaan boven het algemeen belang in een gemeente met een enorme woningnood. Daar gaat het mij niet om. Hier heeft de gemeente Delft geprobeerde inwoners bij de neus te nemen door met een handigheidje een plan er door te drukken. Hans de Vries, voorzitter van de Buurtvereniging Delfzicht, had het over listige constructies.

Daarmee slaat hij de spijker op de kop. Met een listige constructie probeerden de bestuurders de burgers buiten spel te zetten. Dit is nu een voorbeeld van een bestuursstijl die moet veranderen en gauw ook. In Delft heeft het College tijdig een tik op de vingers gekregen. Het leed niet alleen een fikse nederlaag. Het zaaide ook nog een groot wantrouwen onder de burgerij, die opnieuw heeft geleerd dat je je vingers moet natellen als een wethouder je de hand geeft. Dat is allemaal slecht voor de democratie.

De Ruttiaanse mentaliteit van handigheidjes heeft zich tot in de haarvaten van de Nederlandse overheid verspreid. Informateur Tjeenk Willink heeft groot gelijk. Het hele land zit vol grote en kleine potentaatjes, die vooral bezig zijn de zaken naar hun eigen hand te zetten. Daarom verdienen de omwonenden van Schie oevers Noord onze bewondering. Zij lieten zich tenminste niet piepelen.

Column Han van der Horst - Mokerslag voor gemeenten op Voorne

Beluister hier de column

Lieve mensen, er is een mokerslag toegebracht aan de democratie. Nee, ik wil het niet hebben over de tonelen die zich verleden week in Den Haag afspeelden. Ik blijf dichter in de buurt. En wel op het eiland Voorne. Daar is besloten dat een nieuwe fusiegemeente de naam zal dragen van Voorne aan Zee. Zo werden wij nog eens met de neus gedrukt op het feit, dat Hellevoetsluis, Westvoorne en Brielle worden samengevoegd tot een bestuurlijk monstrum.

Net als de overige provinciën lijdt Zuid Holland aan de gemeentelijke fusieziekte. Bij de bolleboffen heeft de overtuiging postgevat dat de bestuurskracht wordt vergroot als je gemeentes bij elkaar veegt. Dan ontstaat immers een grote ambtenarij. Dan kan zogenaamd extra daadkracht opborrelen uit het nieuwe gemeentekantoor. Wat er werkelijk gebeurt, merk je als je zo’n fusiegemeente probeert op te bellen. Je komt in de wacht. Je krijgt te horen dat de betreffende ambtenaar niet bereikbaar is maar dat ze binnen drie dagen terugbellen.

Tegelijkertijd duvelt de rijksoverheid allerlei taken over de schutting in de tuin van de gemeentes. Vervolgens krijgen die dan onvoldoende financiering om deze taken uit te voeren. In Den Haag verdedigt men dit met het argument dat die gemeentelijke bestuurders zo dicht bij de bevolking staan. Daarom weten zij precies wat de mensen willen. Zij zijn in staat tot het leveren van maatwerk. U kent dat toverwoord wel maatwerk. Als een probleem te moeilijk is en een of andere machthebber wil zich er gemakkelijk van af maken, dan roept hij “maatwerk”.  Dat is zogenaamd ook goedkoper.

In werkelijkheid komen de gemeentelijke bestuurders juist verder van de burgerij af te staan. Dat komt door de gemeentelijke fusies die met kracht worden voortgezet. Dorpen en gemeenschappen die al eeuwen bestaan worden tegen elkaar aan geschoven  tot een onsamenhangend geheel. In Zuidplas en Lansingerland kunnen ze daarover meepraten. In het Westland ook. Bergschenhoek en Bleiswijk hebben niets met elkaar te maken. Het vrijzinnige Zevenhuizen en het bevindelijke Moerkapelle evenmin. Ze hebben hun eigen mentaliteit en prioriteiten. Nu lijden ze allebei onder een gedwongen huwelijk.

De toekomstige gemeente Voorne aan Zee is een conglomeraat dat alleen maar kan worden verzonnen aan de tekentafel van ambtenaren en bestuurders voor wie burgers een abstract begrip zijn. Wie komt er in hemelsnaam op het idee Hellevoetsluis en Brielle, plaatsen met een  oude traditie, met een bijzondere eigen mentaliteit, bijeen te voegen. Om daar ook nog eens de dorpen aan de duinrand van Voorne tegen aan te plakken.  Er is geen redelijk argument voor. Het leidt waarschijnlijk alleen maar tot meer kosten en een gemeentebestuur dat niet leeft onder de burgers. Zij blijven immers  mentaal gewoon gericht  op hun voormalige gemeente. Voorne aan Zee! Het zou wat. Mensen uit Hellevoetsluis hebben niks met Brielle en omgekeerd. Ze kennen elkaars problemen niet. Ze hebben hun eigen focus. De fusie zal er voornamelijk toe leiden dat zij hun belangstelling voor het gemeentebestuur verliezen, die verre verzameling van wethouders, bureaucraten en raadsleden die  verschanst in een groot gebouw,  regels uitvaardigen,  procedures verzinnen en om onduidelijke redenen iedere keer weer de gemeentelijke belastingen verhogen.

Nu en dan nemen ze een besluit over je buurt of je dorp waaruit blijkt dat ze alles in dezelfde mal willen dwingen. Er komt een inspraakprocedure maar die lijkt vooral bedoeld om het voorgenomen besluit nog eens te laten bevestigen. Dat is wat je van fusiegemeentes mag verwachten. De kwaliteit van het bestuur stijgt niet. Die kwaliteit neemt af. O ja, alles gaat ook nog eens 360000 keer langer duren. Dat is een mokerslag voor de democratie en over die mokerslag wou ik het vandaag eens hebben.