Column Han van der Horst – Stiekeme gemeentelijke belastingen
Lieve mensen, het maakt niet uit waar U woont in het gebied waar mijn stem op de radio wordt gehoord, U hebt allemaal al slecht nieuws gekregen van uw gemeentebestuur. Volgend jaar krijgen ze veel minder geld uit de Haagse pot en waarschijnlijk zijn ze nu al een voorschot aan het nemen op de bezuinigingen die dan noodzakelijk zijn. U merkt dat aan de gemeentelijke belastingen want die gaan bijna overal stevig omhoog.Tegelijk neemt de kwaliteit van de dienstverlening af. Er wordt bijvoorbeeld bezuinigd op het groenonderhoud of dat van het plaveisel. Een zwembad gaat dicht en subsidies voor cultuur verdwijnen.
En dat is nog maar het begin.
Dit leidt natuurlijk op plaatselijk gebied tot een heleboel ophef en protest. Ondertussen zitten wethouders met de handen in het haar want er staat geen geldboom bij hen in de tuin.
Door dit alles blijft een belangrijk aspect buiten bschouwing van wat ons burgers overkomt. Er vindt een grote verschuiving plaats in de belastingheffing. Die gaat van het rijk naar de gemeente en dat heeft grote gevolgen voor de fiscale rechtvaardigheid.
In de Tweede Kamer behoort het tot de goede toon de lof te zingen van de middenklasse en de hard werkende Nederlander. Hun arbeid moet lonen. Zij zuchten onder de belastingdruk en ze moeten meer geld overhouden in hun portemonnee. Daarom dient de inkomstenbelasting te worden verlaagd. Nu immers werken de mensen een fors deel van hun tijd voor de fiscus.
Hoe krijg je dat voor elkaar? Je verschuift taken en dus kosten van het rijk naar de gemeente. Daarna stel je vast dat die veel dichter bij de mensen staat dan Haagse ambtenaren. Zij kunnen maatwerk leveren en efficiënt te werk gaan. Daarom kan die overdracht met een stevige bezuiniging gepaard gaan. Zo ontstaat ruimte om de inkomstenbelasting te verlagen.
In de praktijk – zo hebt U gemerkt – is dat vestzak broekzak. De gemeentebesturen worden nu zonder uitzondering geconfronteerd met grote gaten in hun begroting. Ze vullen die gedeeltelijk door forse verhogingen van de gemeentelijke belastingen.
Toch is het niet helemaal vestzak broekzak. De rijken profiteren. Die verschuiving van landelijke naar lokale belastingen maakt namelijk een eind aan de progressie.
Bij belastingen op arbeid en inkomen dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten. Hoe meer inkomen je hebt, hoe hoger het percentage is dat je aan de fiscus moet afdragen. Dit is in alle beschaafde landen het geval, zelfs in de Verenigde Staten.
Maar gemeentelijke belastingen zijn niet proressief. Iedereen betaalt hetzelfde percentage, ongeacht het inkomen. Het is een soort kopgeld. . Dat is fundamenteel onrechtvaardig maar dat kappen met progressie is wel een oude rechtsee wensdroom. Die droom wordt nu verwezenlijkt zonder dat de burgers dit echt in de gaten hebben. Toch hebben we te maken met een revolutionaire verandering: alle schouders dragen dezelfde lasten en als je door je knieën zakt, dan heb je pech. Dan belt op een kwade dag de deurwaarder bij je aan.
Er is een behoorlijke kans dat het kabinet de komende maanden valt. Dan moeten we weer naar de stembus met zijn allen. Het is dan goed te kijken waar jouw partij staat op het gebied van het overhevelen van belastingen. Vergeet dat niet. En hier is een lied over de deurwaarder. Koekoek, noemen ze die in het Duits. https://www.youtube.com/watch?v=LvPwsyXJD8M